Wat is ijzel?
IJzel is een verraderlijke vorm van neerslag. Hoewel het lijkt alsof er simpelweg regen valt, gebeurt er op het moment van neerkomen iets cruciaals: de regendruppels bevriezen direct zodra ze de grond raken. Dit gebeurt omdat de ondergrond kouder is dan 0°C, terwijl het in de luchtlaag daarboven al dooit. De regen zelf is dan wel vloeibaar, maar zodra het contact maakt met een ijskoude stoeptegel, autoweg of boomtak, vormt zich een keihard, spiegelglad ijslaagje. Dit maakt ijzel onzichtbaar, verraderlijk en vooral: extreem glad.
Hoe ontstaat ijzel?
De omstandigheden zijn behoorlijk specifiek. Meestal ontstaat het aan het einde van een vorstperiode. Warme lucht schuift over een koude luchtlaag en zorgt voor regenval. De neerslag smelt dus in de lucht, maar vlak boven de grond blijft het koud genoeg om de regen opnieuw te laten bevriezen.
Op het moment dat die onderkoelde regen op een oppervlak terechtkomt, vormt zich direct een dunne, keiharde ijslaag. Dit is geen sneeuw of hagel, maar puur water dat verandert in glashelder ijs.
Wat is het verschil tussen ijzel en rijp?
Veel mensen halen de termen door elkaar, maar er is een groot verschil.
Rijp (ook wel rijm genoemd) ontstaat door bevriezing van waterdamp op een koud oppervlak. Dit levert een witte, korrelige aanslag op zoals je ziet op autoruiten of boomtakken na een koude nacht.
IJzel daarentegen ontstaat uit regen, die bij aanraking met het oppervlak direct bevriest. Waar rijp een decoratief wit laagje vormt, is ijzel gevaarlijk hard en glibberig. Het lijkt op nat wegdek, maar is in werkelijkheid een spekgladde ijslaag zonder zichtbare textuur.
Waarom is ijzel zo gevaarlijk?
Het verraderlijke van ijzel zit in het onzichtbare karakter. Wegen, fietspaden en stoepen lijken nat, maar blijken bij de eerste stap of rempoging spiegelglad te zijn. Auto’s verliezen grip, voetgangers glijden uit en fietsers raken de controle kwijt. Omdat het vaak in de vroege ochtend ontstaat, wordt het soms pas opgemerkt als het al te laat is. Zeker in schaduwrijke gebieden of op bruggen en viaducten kan ijzel hardnekkig blijven liggen. Deze situaties vragen om preventieve maatregelen, zoals strooien met zout voordat de het toeslaat. Op onze pagina over gladheidsbestrijdinglees je hoe Van Dorresteijn hiermee omgaat.
Hoe herken je ijzel?
In tegenstelling tot sneeuw of hagel laat ijzel nauwelijks visuele sporen achter. De weg lijkt nat, maar is in werkelijkheid bevroren. Vaak merk je het pas op wanneer de eerste auto’s beginnen te slippen, of wanneer je zelf je evenwicht verliest bij het oversteken. Bij aanvriezende motregen – een voorloper van ijzel – voelt het oppervlak koud en nat aan, terwijl het onderliggende wegdek al een ijzige film vormt. het vromt zich vaak lokaal, snel gevormd en lastig te voorspellen. Daarom is het cruciaal om weerswaarschuwingen van onder andere het KNMI goed in de gaten te houden.
Wat kun je doen bij ijzel?
Het belangrijkste is om preventief te handelen. Dat betekent: ruim op tijd strooien met strooizout, vooral op gevoelige plekken zoals hellingen, op- en afritten en looppaden. Wanneer de gladheid al aanwezig is, moet er nagestraald worden met nat zout om de ijslaag van bovenaf aan te pakken. Door de unieke eigenschappen van ijzel werkt droog zout minder snel. Lees meer over de juiste soorten strooimiddelen op onze strooizout-pagina.
Ook in gedrag is aanpassing nodig. Rijd langzaam, maak geen plotselinge stuur- of rembewegingen, en vermijd hellingen en scherpe bochten. Als voetganger is het verstandig om kleine stappen te zetten en gladde schoenen te vermijden. En bovenal: onderschat het nooit. IJzel is niet te zien, maar kan desastreuze gevolgen hebben.
Hoe helpt Van Dorresteijn bij gladheid?
Van Dorresteijn BV heeft jarenlange ervaring in gladheidsbestrijding en weet precies hoe om te gaan met situaties waarin het optreedt. Dankzij eigen materieel, nauwkeurige weeranalyses en preventieve strooiplannen zijn wij in staat om snel en gericht op te treden bij dreigende gladheid. Op locaties door heel Midden-Nederland zijn onze strooiwagens en sneeuwschuivers 24/7 inzetbaar.
In overleg met onze klanten maken we specifieke plannen die anticiperen op weersomstandigheden waarin ijzel kan ontstaan. Ook wordt gekeken naar terreinindeling, kritieke punten en verkeersstromen. Meer informatie vind je op onze pagina over gladheidsbestrijding.
Afsluiting
IJzel is een gevaarlijke, moeilijk voorspelbare vorm van neerslag die binnen enkele minuten kan zorgen voor grootschalige overlast. Alleen door kennis, voorbereiding en de juiste middelen kun je de impact ervan beperken. Of je nu verantwoordelijk bent voor een bedrijventerrein, zorginstelling of openbaar plein. Het loont om samen te werken met een specialist. Neem contact met ons op voor een plan op maat tegen gladheid door ijzel.
